Η Christiana Bratiotis, με ελληνική καταγωγή, είναι ειδικός στο πεδίο της ''συλλογής'', στο Boston University School of Social Work. Το adespoto.gr επικοινώνησε μαζί της μετά την
πρόσφατη περίπτωση συλλογής ζώων στο Αιγάλεω και της ζητήσαμε ορισμένες πληροφορίες για να κατανοήσουμε όλοι τι σημαίνει ΣΥΛΛΕΚΤΗΣ ΖΩΩΝ και γιατί αποτελούνν σημαντικό ζήτημα.
Μαζί με δύο συναδέλφους της έγραψαν πρόσφατα το βιβλίο ''The hoarding handbook - A Guide for Human Service Professionals''.
Στο ένατο κεφάλαιο αναφέρονται στη ''συλλογή ζώων'', μία κατάσταση που έχουμε δει και στη χώρα μας, είτε σε σπίτια είτε σε ιδιωτικά καταφύγια ζώων.
Όπως αναφέρεται, η συλλογή ζώων είναι περίπλοκη κατάσταση και αφορά επαγγελματίες που ασχολούνται με την προστασία των ζώων αλλά και κοινωνικούς λειτουργούς που επικεντρώνονται στους ανθρώπους-ιδιοκτήτες.
Στα τέλη του 1990, ο κτηνίατρος Dr. Gary Patronek δημιούργησε το
Hoarding of Animals Research Consortium, με την Φιλοζωϊκή SPCA της Μασαχουσέτης και το νοσοκομείο Angell Memorial. Η οργάνωση αυτή προσπαθεί να ερευνήσει τη συλλογή ζώων με ερευνητές της διανοητικής υγείας (κλινικούς ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχιάτρους), της
κοινωνιολογίας και της κτηνιατρικής. Όπως βλεπετε λοιπόν, στο εξωτερικό αντιμετωπίζεται σοβαρά η συλλογή κάθε είδους ενώ αντίθετα στη χώρα μας η έρευνα για αυτές τις περιπτώσεις και ειδικά για τη συλλογή ζώων μοιάζει πολύ μακρινή.
Το 2006 εξέδωσαν μία πολύ σημαντική αναφορά με τίτλο Animal Hoarding: Structuring Interdisciplinary Responses to Help People, Animals and communities at Risk. Η αναφορά αυτή συνίσταται να διαβαστεί από κάθε φιλόζωο, σωματείο και δημόσια αρχή που ενδιαφέρεται να αντιμετωπίσει το ζήτημα των συλλεκτών ζώων. Ας δουμε λοιπόν βασικά σημεία:
Ποιός είναι ο ορισμός της ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΖΩΩΝ (animal hoarding);
Συλλογή ζώων ορίζεται η παρουσία μεγάλου αριθμού ζώων που κρατούνται σε σπίτια και χαρακτηρίζεται από 4 κυρίως προβλήματα:
1) Αποτυχία παροχής των ελάχιστων αναγκών σε χώρο, διατροφή και κτηνιατρική φροντίδα στα ζώα
2) Ανικανότητα να αναγνωρίσει ο ιδιοκτήτης τα αποτελέσματα αυτής του της αποτυχίας στην ευζωϊα των ζώων
3) Προσπάθειες με εμμονή να συντηρηθούν τα ζώα ή να αποκτηθούν νέα παρά τις συνεχώς χειρότερες συνθήκες
4) Άρνηση ή ελαχιστοποίηση του προβλήματος και των συνθηκών στις οποίες ζουν άνθρωπος και ζώα
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΕΚΤΗ ΖΩΩΝ
-Οι περισσότεροι συλλέκτες ζώων είναι
μέσης ηλικίας ή μεγαλύτεροι.
-
Το 75% των περιπτώσεων είναι γυναίκες, συνήθως άγαμες και πολλές φορές κοινωνικά απομωνεμένες, από την οικογένεια και τους φίλους τους. Τα ίδια χαρακτηρικά έχουν περίπου και άλλου είδους ''συλλέκτες'',όπως όσοι συλλέγουν αντικείμενα.
-Επίσης,
οι γάτες φαίνεται να είναι συχνότερα θύματα συλλογής και ακολουθούν τα σκυλιά. Θύματα συλλογής όμως πέφτουν και τα πουλιά, τα άλογα, τα πρόβατα, οι κάτσικες, τα κουνέλια, τα τρωκτικά, τα ερπετά, ακόμα και άγρια ζώα.
-Τα περισσότερα ζώα υιοθετούνται από τους συλλέκτες, από ιδιώτες ή φιλοζωϊκές οργανώσεις και καταφύγια αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις όπου τα ζώα εκτρέφονται στο σπίτι ή αγοράζονται.
-Ο μέσος αριθμός των ζώων που κρατούνται από τους συλλέκτες είναι περίπου
30-40. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις συλλεκτών που έχουν εκατοντάδες ζώα. (Δεν μιλάμε λοιπόν για ιδιώτες με 4-5 σκυλιά ή για καταφύγια με φιλοξενούμενα,, στειρωμένα, προς υιοθεσία ζώα).
-Στο 60% των περιπτώσεων βρίσκονται
και νεκρά ζώα στα σπίτια των συλλεκτών ζώων. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η συλλογή ζώων καταγγέλεται στις αρχές από γείτονες που υποβάλλουν παράπονα.
-Οι
άθλιες (βρώμικες) συνθήκες στα σπίτια των συλλεκτών είναι συνηθισμένο φαινόμενο και μάλιστα πολύ περισσότερο απ' ότι στις περιπτώσεις συλλεκτών αντικειμένων.
Στο 60% των σπιτιών συλλεκτών ζώων, υπάρχουν κόπρανα και ούρα σε όλο το πάτωμα. Συχνά δεν λειτουργούν πια βασικοί εξοπλισμοί, όπως η τουαλέτα, το ντουζ, ο νιπτήρας, το ψυγείο. Αυτό προκαλεί σοβαρό
πρόβλημα δημόσιας υγείας, αφού μπορεί να εκθέσει τους ιδιοκτήτες αλλά και τους γείτονες σε ασθένειες.
-Στην περίπτωση των συλλεκτών ζώων, ένα παρα-προϊόν των ακαθαρσιών των ζώων είναι η
αμμωνία, που μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικά και οφθαλμολογικά προβλήματα, ακόμα και σε μικρές ποσότητες.
ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΛΛΕΚΤΩΝ ΖΩΩΝ (Γιατί συλλέγουν ζώα;)
Για να βοηθήσουμε έναν συλλέκτη ζώων πρέπει να κατανοήσουμε τα χαρακτηριστικά της ψυχικής τους υγείας προς τα ζώα και προς τον εαυτό τους. Έχουν δοθεί διάφορες εξηγήσεις για τους συλλέκτες ζώων, όπως ότι έχουν εθιστεί στο να αποκτούν ζώα ή ότι έχουν παραισθήσεις και νομίζουν ότι τα ζώα έχουν μαγικές δυνατότητες.
Όμως η κλινική εμπειρία έδειξε ότι αυτά δεν φαίνεται να ισχύουν. Λίγοι συλλέκτες ζώων βρέθηκαν να είναι διανοητικά ανεπαρκείς. Όμως σίγουρα μία ποικιλία συμπεριφορών δείχνει ότι συγκεκριμένα διανοητικά - ψυχολογικά προβλήματα μπορεί να είναι υπεύθυνα για τη συλλογή ζώων.
Μελέτες δείχνουν ότι οι συλλέκτες ζώων είναι κοινωνικά απομονωμένοι από άλλους ανθρώπους ή γίνονται συλλέκτες όταν για παράδειγμα δυσκολεύονται να ξεπεράσουν το χαμό ενός αγαπημένου τους προσώπου.
Ακόμα, οι συλλέκτες ζώων πολλές φορές νιώθουν ότι είναι πολύ υπέυθυνοι και πρέπει να ''σώσουν'' όλα αυτά τα ζώα.
ΚΡΙΤΗΡΙΑ -
3 τύποι συλλεκτών ζώων:
1) Αυτοί που προσφέρουν υπέρ του δέοντος φροντίδα. Φροντίζουν το ζώο τους πολύ, απομονώνονται κοινωνικά, χάνουν την ικανότητα τους να επικοινωνούν με ανθρώπους.
2) Διασώστες. Νιώθουν ότι είναι αποστολή τους να σώσουν τα ζώα από την κακομεταχείριση ή τον θάνατο, μπορεί να δουλεύουν ή να είναι εθελοντές σε φιλοζωϊκή οργάνωση ή να έχουν δική τους.
3) Αυτοί που εκμεταλλεύονται τα ζώα Αποκτούν ζώα για δικές τους ανάγκες (πχ κυνομαχίες) και δεν συμπαθούν ούτε τους ανθρώπους ούτε τα ζώα. Η άρνηση τους είναι υπερβολική και είναι εγωϊστές αλλά μπορεί να είναι συμπαθείς, μαγευτικοί και χωρίς ίχνος ενοχών για τα ζώα που έχουν.
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Η παρέμβαση θα πρέπει να γίνει καταρχήν για να διασωθούν τα ζώα. Αυτό επιβαρύνει πάρα πολύ τα φιλοζωϊκά σωματεία που αναλαμβάνουν να φροντίσουν τα ζώα, με επιπλέον έξοδα ενώ
τα πολύ άρρωστα ζώα πρέπει να θανατωθούν.
Η παρέμβαση γίνεται επίσης για τους ανθρώπους που συλλέγουν τα ζώα. Οι κοινωνικοί λειτουργοί θα πρέπει να καταλάβουν τη σχέση που έχει ο συλλέκτης με τα ζώα για να τον βοηθήσει να επικοινωνήσει μαζί του.
ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΕΝΟΣ ΣΥΛΛΕΚΤΗ ΖΩΩΝ
1) Μάθε τα κριτήρια της συλλογής ζώων και συζήτησε τα με άλλους υπεύθυνους
2) Επικοινώνησε με αρμόδια αρχή ή σωματείο προστασίας ζώων και με την αστυνομία
3) Ξεκαθάρισε αρμοδιότητες: ποιός θα πάρει τα ζώα, ποιός θα προσφέρει κτηνιατρική φροντίδα, πώς θα δοθούν για υιοθεσία
4) Προστατεύστε τον συλλεκτή από τα ΜΜΕ
5) Ρωτήστε τον συλλέκτη για τη σχέση του με τα ζώα και άλλα προβλήματα που πιθανώς έχει (πχ οικονομικά, υγείας κ.α.) για να καταλάβετε πλήρως το πρόβλημα
6) Παρατηρήστε το κτίριο καλά για να δείτε:
-πόσα ζώα, τι είδους, τι ηλικίας έχει, στειρωμένα ή όχι, σε τι κατάσταση υγείας κλπ
-την κατάσταση του σπιτιού
7) Συγκέντρωσε γραπτά την υγεία των ζώων.
8) Ζητήστε πληροφορίες από το κράτος για τη νομική διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί και ενημερώστε το συλλέκτη γι αυτή
9) Ζητήστε βοήθεια από ειδικούς (πχ αστυνομία, ψυχίατρο)
10) Σιγουρευτείτε ότι όσοι μπουν στο σπίτι για να καθαρίσουν/πάρουν ζώα φορούν ειδική προστατευτική στολή, γάντια, μάσκες κλπ.
Adespoto.gr
*Οι παραπάνω πληροφορίες αποτελούν μετάφραση μερών του κεφαλαίου 9 του βιβλίου ''The hoarding handbook - A Guide for Human Service Professionals'' που μας παρείχε η κ. Christiana Bratiotis, την οποία ευχαριστούμε ιδιαιτέρως για τη συνεργασία της και την άμεση ανταπόκρισή της. Η κ. Christiana Bratiotis, PhD, LCSW είναι Post-doctoral Fellow στο Hoarding Research Project του Boston University School of Social Work.
