ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗ αφίσα μεγάλης οργάνωσης προάσπισης δικαιωμάτων των ζώων για τη διακοπή των πειραμάτων σε ζώα για καλλωπιστικούς σκοπούς.
Κάθε οκτώ δευτερόλεπτα, ένα ζώο θυσιάζεται σε κάποιο εργαστήριο
Κάθε οκτώ δευτερόλεπτα, σύμφωνα με το Διεθνή Οργανισμό Animal Aid, σε κάποιο εργαστήριο ένα ανυπεράσπιστο ζώο θυσιάζεται… Υπολογίζεται πως κάθε χρόνο, μόνο στις ΗΠΑ, περίπου 70 εκατομμύρια ζώα, από ποντίκια μέχρι πιθήκους, βασανίζονται σε πειράματα που αφορούν ιατρική, καλλυντικά, χημικά προϊόντα, γενετική και πολεμική βιομηχανία. Άλλοι υποστηρίζουν ότι τα πειραματόζωα αυτά θυσιάζονται στο βωμό της επιστήμης, άλλοι το θεωρούν τουλάχιστον εγκληματικό. Όπως και να 'χει, αυτή είναι η ζοφερή πραγματικότητα που βιώνουν τα πειραματόζωα. Η περασμένη Κυριακή ήταν η Παγκόσμια Ημέρα κατά των Πειραμάτων σε Ζώα. Πάρα πολλά φάρμακα, θεραπευτικές αγωγές, κρέμες, λοσιόν, καλλυντικά που χρησιμοποιούμε καθημερινά και διατίθενται στο εμπόριο, έχουν περάσει πρώτα από δοκιμές ανυπεράσπιστων ζώων. Οι δοκιμές σε ζώα αποτελούν διαδεδομένη πρακτική, είτε μιλάμε για πανεπιστημιακές ιατρικές σχολές είτε για εταιρείες καλλυντικών ή φαρμάκων. Η λίστα με τις διεθνούς φήμης εταιρείες που μεταχειρίζονται με τέτοιο τρόπο τα ζώα, τεράστια…
Αμφιβολία για τα συμπεράσματα
Από την Αnimal Aid, αλλά και από άλλες οργανώσεις ανά το παγκόσμιο, που μάχονται για τα δικαιώματα των ζώων, εκφράζεται η αμφιβολία ως προς την εγκυρότητα των αποτελεσμάτων που προέρχονται από πειράματα που γίνονται σε ζώα. «Όχι μόνο η έρευνα πάνω σε ζώα βλάπτει τα ίδια, αλλά πιθανώς και τους ίδιους τους ανθρώπους. Διαφορετικά είδη ζώων αντιδρούν με διαφορετικό τρόπο στα διάφορα είδη φαρμάκων και μεθόδων», αναφέρει στην εξαγγελία του για την Παγκόσμια Ημέρα ο οργανισμός Animal Aid. Υπάρχει και η άλλη κυρίαρχη άποψη. Ουσίες που μπορεί να φανούν ασφαλείς για τα ζώα, ίσως τελικά αποδειχθούν επικίνδυνες για τον άνθρωπο, ενώ παράλληλα, πολλές θεραπείες για τον άνθρωπο μπορούν να χαθούν, απλώς επειδή δεν πέτυχαν στα ζώα, υποστηρίζει η αναγνωρισμένη φιλοζωική οργάνωση. Το Journal του American Medical Association τον Απρίλιο του 1998 ανέφερε ότι οι έντονες και οξείες αντιδράσεις σε συνταγογραφούμενα φάρμακα (τα οποία φυσικά έχουν περάσει ένα πλήθος πειραμάτων σε ζώα και έχουν θεωρηθεί ασφαλή για ανθρώπινη χρήση), είναι αιτία θανάτου περισσότερων από 100.000 ανθρώπων ετησίως. Τα πειράματα που έγιναν σε ζώα απέτυχαν να προβλέψουν τους κινδύνους αυτούς. Ο Ανώτερος Γενετιστής Δρ Λεωνίδας Φυλακτού, του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου, όσον αφορά την εγκυρότητα των αποτελεσμάτων που εξάγονται ανέφερε ότι όντως ο κάθε οργανισμός, ανθρώπου και ζώου, αντιδρά διαφορετικά. «Τα πειράματα με τα ζώα θα πρέπει να περιοριστούν όσο γίνεται περισσότερο και οι επιστήμονες καλούνται να δικαιολογούν ότι όντως χρησιμοποιώντας ένα ζώο σε πείραμα θα εξάγουν κάποια αποτελέσματα». Στην αντίπερα όχθη αντιπαραβάλλεται ότι τα τελευταία χρόνια εφαρμόζονται και άλλες μέθοδοι, ώστε οι επιστήμονες να διεξάγουν συμπεράσματα χωρίς να χρησιμοποιούν ζώα. Μια τέτοια μέθοδος, όπως εξηγεί στη «Σ» ο Δρ Φυλακτού, είναι η απομόνωση κυττάρων, όπου φυλάγονται σειρές σε κατάψυξη για να διατηρούνται. Παράλληλα, υπάρχουν κάποια λογισμικά τα οποία με τη μοντελοποίηση ουσιαστικά εξομοιώνουν την όλη διαδικασία, χωρίς να χρειάζονται τα πειραματόζωα. Όπως όμως τονίζει, το χάσμα μεταξύ της εργαστηριακής δοκιμής και της διάθεσης και εφαρμογής ενός φαρμάκου κανονικά στο εμπόριο πρέπει πρώτα να δοκιμαστεί σε έναν ζωντανό οργανισμό.
Τι προβλέπει η νομοθεσία
Όσον αφορά την ευρωπαϊκή νομοθεσία που διέπει το ζήτημα, αναφέρει ότι η εκτέλεση πειραμάτων επί ζώων επιτρέπεται μόνο σε πτυχιούχους Κτηνιατρικής ή Ιατρικής Σχολής ή Σχολής Βιολογικών ή Φυσικών Επιστημών, Δασολόγους και Γεωπόνους. Η νομοθεσία διασαφηνίζει ότι κατά την έρευνα, πρέπει να εξασφαλίζονται οι νόμιμες συνθήκες διαμονής, διατροφής και φύλαξης των ζώων, ενώ απαγορεύεται η χρήση άγριων ζώων που απειλούνται με εξαφάνιση, καθώς και αδέσποτων ζώων συντροφιάς. Ειδικότερα για τις δοκιμές για κοσμητικά προϊόντα, όπως η ευρωπαϊκή οδηγία ορίζει, πρέπει να εφαρμόζονται εναλλακτικές μέθοδοι όταν δύναται να αποφεύγονται τα πειράματα σε ζώα.
Παρότι η διαδικασία για οριστική απαγόρευση των δοκιμών σε ζώα για είδη καλλωπισμού καθυστερεί, ήδη κάποιες εταιρείες έχουν αντιληφθεί ότι τα πειράματα αυτά δεν είναι η μόνη λύση στη δημιουργία καλλυντικών προϊόντων. Υπολογίζεται δε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα θεσπίσει το νόμο αυτό το 2013. Σε αντίθεση με τα είδη καλλωπισμού, για τα φάρμακα υπάρχει νόμος που να υποχρεώνει τη δοκιμή τους πρώτα σε ζώα και έπειτα στους ανθρώπους. Στην περίπτωση των οικιακών προϊόντων, όπως τα προϊόντα καθαρισμού, η Ευρωπαϊκή Νομοθεσία αναφέρει ότι θα πρέπει απλώς να αναγράφονται στην ετικέτα οι πιθανοί κίνδυνοι που συνδέονται με τη χρήση του προϊόντος.
Πειράματα στην Κύπρο
Στην Κύπρο, οι αρμόδιες Αρχές που ελέγχουν τις συνθήκες κάτω από τις οποίες διεξάγονται τα πειράματα με ζώα είναι οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες. Πάντως, πέραν του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής, το οποίο διεξάγει πειράματα με ζώα (κυρίως ποντίκια) στα οποία δημιουργούνται μοντέλα ασθενειών, ώστε να βρεθούν οι μηχανισμοί για να καταπολεμηθεί αυτή η ασθένεια, ελάχιστοι είναι οι οργανισμοί και επιστήμονες που απασχολούνται συστηματικά με τα πειράματα. Όπως συμπληρώνει ο Δρ Φυλακτού, αυτήν τη στιγμή για τις γενετικές έρευνες σε συνδυασμό με τις επιδημιολογικές αποδείξεις, που αποκαλύπτουν ποια γονίδια του ανθρώπου είναι υπεύθυνα για προδιαθέσεις και κληρονομικά προβλήματα όπως δυσπλασίες ή άλλες γενετικές επιπλοκές, καρκίνους και καρδιακά προβλήματα δεν υπάρχουν πολλές εναλλακτικές λύσεις και αν σταματήσουν τα πειράματα στα ζώα ίσως ανακοπεί και η ανάπτυξη της διερευνητικής δραστηριότητας.
Ν’ αναπτύξουν εναλλακτικές μεθόδους δοκιμής
ΚΑΘΕΤΑ εναντίον της χρησιμοποίησης ζώων σε πειράματα παρουσιάζεται η Πρόεδρος της Φωνής για τα Ζώα της Κύπρου, Μαίρη Αναστάση. Σε δηλώσεις της στη «Σ» τονίζει ότι οι επιστήμονες πρέπει ν' αναπτύξουν και για τα φάρμακα εναλλακτικές μεθόδους δοκιμής. «Δεν υπάρχει κανένας λόγος να βασανίσεις ένα ζώο για να κάνεις καλλυντικά, απορρυπαντικά, κρέμες, πούδρα κ.λπ. Για τα φάρμακα και κάποιες θεραπείες που πρέπει να χρησιμοποιούνται τα ζώα, σίγουρα επιβάλλεται να εξασφαλίζονται όλες οι νόμιμες συνθήκες διαμονής και διατροφής τους». Η κ. Αναστάση, μάλιστα, έκανε λόγο και για άσκοπα πειράματα στο χώρο των εταιρειών που κατασκευάζουν καλλωπιστικά προϊόντα, με τον ανηλεή ανταγωνισμό που επικρατεί στο εμπόριο να μην επιτρέπει μεταξύ τους να ανταλλάσσουν τεχνογνωσία και άλλες πληροφορίες, με αποτέλεσμα περισσότερα ζώα να οδηγούνται στα εργαστήρια για πειραματισμό. Ο Ανώτερος Γενετιστής Λεωνίδας Φυλακτού συμφωνεί ως προς την κινητοποίηση και ανάμειξη των οργανώσεων που προασπίζουν τα δικαιώματα των ζώων στο χώρο, αφού όπως σημειώνει, «εξασκούν πιέσεις προς επιστήμονες και Αρχές, οι οποίες δημιουργούν τους νόμους και κανονισμούς για τη χρήση των ζώων σε πειράματα, ώστε η διαδικασία να είναι πιο δίκαιη έναντί τους».
<a href='http://www1.sigmalive.com/adserver/www/delivery/ck.php?n=aa83452b&amp;cb=12966762' target='_blank'><img src='http://www1.sigmalive.com/adserver/www/delivery/avw.php?zoneid=31&amp;cb=12966762&amp;n=aa83452b' border='0' alt='' /></a>